បណ្តែតប្រទីប
(บันแดด ปรอตีบ)
ลอยกระทง
เดือนนี้เป็นเดือนพฤศจิกายน
ใกล้เข้ามาแล้วนะคะสำหรับ
อีกหนึ่งประเพณีที่สำคัญของไทย
นั่นก็คือประเพณีลอยกระทงค่ะ
วันลอยกระทงตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 12
ตามปฏิทินจันทรคติไทย
เป็นประเพณีที่ชาวไทยได้ถือปฏิบัติ
และสืบทอดกันมาช้านาน
ด้วยความเชื่อที่ว่า
การลอยกระทงนั้น
เป็นการขอขมาพระแม่คงคา
และขจัดเคราะห์ร้ายต่างๆ ออกไปค่ะ
กระทงในปัจจุบันมีหลากหลายประเภท
ทั้งที่ทำมาจากธรรมชาติ เช่น กระทงใบตอง
กระทงกลีบบัว และที่ประยุกต์ขึ้นมาใหม่
อย่างกระทงขนมปัง กระทงกรวยไอศกรีม
ซึ่งเป็นที่นิยมอย่างมาก
และมีให้เลือกซื้อหลากหลายรูปแบบ
แต่สำหรับท่านใดที่อยากลองทำกระทงเอง
วันนี้เราจะมาทำกระทงใบตองแบบง่ายๆ
พร้อมเรียนรู้คำศัพท์ภาษากัมพูชา
และวิธีการทำไปพร้อมๆ กันนะคะ
ប្រទីបស្លឹកចេក
กระทงใบตอง
វត្ថុដែលត្រូវប្រើមានដូចនេះ៖
วัสดุอุปกรณ์ที่ต้องใช้มีดังนี้ค่ะ
1. ស្លឹកចេក ใบตอง
2. ដើមចេក ต้นกล้วย
3. ម្ជុលចោះ ឬ ឈើចាក់ធ្មេញ เข็มหมุด หรือ ไม้จิ้มฟัน
4. ធូប ธูป
5. ទៀន เทียน
6. ផ្កា ដូចជា ផ្កាអ័រគីដេ ស្បៃរឿង ดอกไม้ เช่น กล้วยไม้ ดาวเรือง
7. ប្រាក់កាក់ เหรียญ
ដំណាក់កាលការធ្វើប្រទីប
ขั้นตอนการทำกระทง
1. កាត់ដើមចេកដើម្បីធ្វើទម្រប្រទីប។
ตัดต้นกล้วยเพื่อทำฐานกระทง
2. ជូតសំអាតស្លឹកចេកដោយក្រណាត់ស្ងួតទៅតាមឆ្នូត។
เช็ดทำความสะอาดใบตองด้วยผ้าแห้งไปตามขวาง
3. រោលស្លឹកចេកឲ្យទន់។
ผึ่งใบตองให้อ่อนตัวลง
4. កាត់ធាងចេកចេញ។
ตัดส่วนก้านใบตองออก
5. ហែកឬកាត់ស្លឹកចេកទំហំប្រហែល 1.5 អ៊ិង បណ្ដោយ 6 អ៊ិង។
ฉีกหรือตัดใบตองขนาดความกว้าง 1.5 นิ้ว ยาว 6 นิ้ว โดยประมาณ
6. បត់ស្លឹកចេក 2 ផ្នត់ ទាំង 2 ខាង រហូតដល់ទល់គ្នាត្រង់ពាក់កណ្ដាលដូចរូប (បត់ចំនួន 3 ត្របកក្នុងមួយដុំ)
พับใบตอง 2 ทบ ทั้ง 2 ด้าน จนมาบรรจบที่กึ่งกลางดังรูป (พับจำนวน 3 กลีบ ต่อ 1 ตับ)
7. យកស្លឹកចេកដែលបត់ហើយមកដាក់ត្រួតគ្នាឲ្យសំប៉ែតចំនួន 3 ជាន់។
นำใบตองที่พับแล้วมาวางซ้อนให้ลดหลั่นกัน 3 ชั้น
8. ដាក់ដុំនីមួយៗ លើទម្រដែលត្រៀមទុក។
วางแต่ละตับลงบนฐานกระทงที่เตรียมไว้
9. ហែកឬកាត់ស្លឹកចេកទំហំប្រហែល 2.5 អ៊ិង ប្រវែង 6 អ៊ិង។
ฉีกหรือตัดใบตองขนาดความกว้าง 2.5 นิ้ว ยาว 6 นิ้ว โดยประมาณ
10. បត់តាមដំណាក់កាលទី 5 ក្រោយមកបត់ចុងទាំង 2 ខាងចូលគ្នាដើម្បីធ្វើជាទម្រ នឹងបានត្របកដែលតាំងត្រង់។
พับตามขั้นตอนข้อ 5 จากนั้นพับปลายทั้ง 2 ด้านเข้าหากัน เพื่อทำเป็นฐาน จะได้กลีบที่ตั้งตรง
11. ដាក់ត្របកលើទម្រប្រទីបដូចរូបភាព។
วางกลีบลงบนฐานกระทงดังภาพ
12. តុបតែងដោយផ្កា ធូប និងទៀន ក៏ចាត់ទុកថារួចរាល់ហើយ។
ประดับกระทงด้วยดอกไม้ ธูป และเทียน ก็ถือเป็นอันเสร็จเรียบร้อย
สำหรับวิธีการทำกระทงข้างต้นนี้
เป็นขั้นตอนการทำแบบง่าย ๆ
ที่ทุกคนสามารถลองทำตามได้ค่ะ
ขนาดของกระทง รวมถึงขนาดใบตอง
สามารถปรับเปลี่ยนได้ตามความเหมาะสม
และตามความชอบค่ะ
หวังเป็นอย่างยิ่งว่าบทความนี้
จะเป็นประโยชน์ต่อผู้ที่เข้ามาอ่านทุกท่านนะคะ
ขอบคุณค่ะ